Nhạc Fado Bồ Đào Nha là niềm tự hào của đất nước, được coi là báu vật quốc gia. Đây là dòng nhạc hoài cổ độc đáo, âm điệu trầm buồn, day dứt. Cùng tìm hiểu hành trình hình thành và phát triển của những giai điệu Fado đầy cảm xúc qua bài viết sau.

Nhạc Fado Bồ Đào Nha là gì? 

Nhạc Fado được ví như nhạc blue của người Bồ Đào Nha, dòng nhạc buồn nhất thế giới. Fado thường được được nghe thấy ở các quán rượu, quán cà phê và nhà hàng… 

Nhạc Fado Bồ Đào Nha
Nhạc Fado được ví như nhạc blue của người Bồ Đào Nha

Thể loại âm nhạc này chính thức được ghi nhận xuất hiện vào khoảng những năm 1820 tại Bồ Đào Nha. Fado được biết đến là lời tự sự của những tâm hồn u sầu Bồ Đào Nha về số phận hẩm hiu, về nỗi buồn chất chứa, những dằn vặt nội tâm …

Từ Fado được phát triển từ “fatum” có nghĩa là định mệnh (tiếng Latin là fate). Trong âm nhạc Fado, nhạc sĩ sẽ hát về những khó khăn của cuộc sống hàng ngày, cân bằng giữa sự cam chịu và hy vọng về tương lai. Những bài nhạc Fado hát về “saudade” (tiếng Bồ Đào Nha), có nghĩa là “khao khát” và cảm giác mất mát. 

Các chủ đề phổ biến của nhạc Fado Bồ Đào Nha là tình yêu, tiếc nuối những gì đã qua, sự ghen tuông, sự chờ đợi một điều không xảy ra. Nhạc cụ thường là một hoặc hai cây đàn guitar 12 dây, một hoặc hai cây đàn viola 6 dây và đôi khi là một cây bass nhỏ 8 dây.

Fado xuất hiện sớm nhất tại Lisbon và Porto, sau đó là Coimbra (thường được hát bởi học sinh-sinh viên).

Lịch sử nhạc Fado Bồ Đào Nha

Bồ Đào Nha là nơi tiếp nhận, giao thoa của đa dạng nền văn hóa. Điều đó gây khó khăn cho việc xác định nguồn gốc chính xác của Fado. Tuy nhiên, phần lớn các học giả đều đồng ý rằng nó đã có từ hàng thế kỷ trước cột mốc năm 1820.

Một giả thiết được thừa nhận rộng rãi rằng dòng Fado Lisbon có nguồn gốc từ người Moors (những người Hồi giáo sống ở đó trong thời kỳ trung cổ). Những nỗi buồn của những bài ca của người Moors đã ảnh hưởng lớn đến nhạc Fado sau này.

lịch sử Nhạc Fado Bồ Đào Nha
Nhạc Fado Bồ Đào Nha hát về tình yêu lứa đôi

Một số ý kiến lại cho rằng Fado đến từ bên ngoài Bồ Đào Nha, dưới hình thức của Lumdum – một loại hình âm nhạc của những nô lệ Brazil. Các thủy thủ người Bồ Đào Nha trở về sau những chuyến hải trình dài đến các vùng thuộc địa. Họ mang về âm nhạc Lumdum và thay đổi để phù hợp với người Bồ Đào Nha. Ví dụ, một ca khúc nổi tiếng của Amália Rodrigues là “The Black Boat” kể về một trại nô lệ. 

Một giả thuyết khác chỉ ra rằng Fado có từ thời Trung Cổ. Đây là thời đại của những kẻ hát rong, những đoàn tạp kỹ đi khắp Châu Âu. Một số bài hát cổ thời đó như “cantigas de amigo” (bài ca về tình bạn), có rất nhiều điểm tương tự với dòng Fado Lisbon, hay những bản tình ca đàn ông hát cho người phụ nữ anh ta yêu lại rất giống với dòng Fado Coimbra … 

Nhạc Fado Bồ Đào Nha hiện nay

Thế kỷ 20, nhạc Fado Bồ Đào Nha dần giảm sự phổ biến cho đến những năm 1940. Trong khoảng thời gian 1940-1960, số lượng nhạc sĩ Fado (fadistas) tăng lên chóng mặt. Trong đó, Amália là người đã đưa dòng nhạc Fado ra sân khấu toàn cầu.

Amália sở hữu giọng ca cuốn hút và sâu lắng, được coi là “nữ hoàng nhạc Fado”. Bà nổi tiếng với việc mặc váy đen và khăn choàng – là biểu tượng của thể loại này. Bà mang đến những cảm hứng mới mẻ cho dòng nhạc u buồn này.

Gần đây, một làn sóng các nhạc sĩ Fado mới đã mang đến những sự thay đổi đáng kể. Họ đã kết hợp một cách tinh tế Fado với nhiều thể loại nhạc phổ biến khác. Năm 2011, UNESCO đã công nhận nhạc Fado là Di sản Thế giới.

Nhạc Fado Bồ Đào Nha hiện nay
Nhạc Fado hiện nay có sự phát triển và phối hợp cùng nhiều dòng nhạc khác nhau

Tất nhiên, câu chuyện về Fado không kết thúc ở đó. Âm nhạc tiếp tục thay đổi và phát triển, lịch sử của fado sẽ có những trang mới đặc sắc.

Nơi thưởng thức nhạc Fado chuẩn Bồ Đào Nha 

Bảo tàng Fado

Bảo tàng Fado tọa lạc tại Alfama. Đây là địa điểm hoàn hảo để khám phá lịch sử của Fado. Bạn có thể lần lượt theo dõi sự phát triển của dòng nhạc này thông qua một số hoạt động tái hiện lại hình ảnh, thước phim, đạo cụ, nhạc cụ và các đồ vật khác.

Bairro Alto

Bairro Alto là nơi du khách có thể thả bộ dọc theo những con đường lát đá cuội bình dị. Ngoài vẻ đẹp cổ kính đầy nghệ thuật, những con phố quanh co này là nơi lý tưởng để hẹn hò, khiêu vũ và nghe nhạc fado.

Mouraria

Mouraria nổi tiếng với những con đường hẹp và khu phố sôi động. Không giống như ở Alfama, Fado được người nghệ sĩ chơi tự do trên đường phố Mouraria. Ngoài ra, nơi đây còn có một trường học Fado giúp du khách tìm hiểu thêm về thể loại này.

Fado houses

Trên khắp Lisbon, có gần 50 Fado houses. Du khách có thể ghé thăm nơi này để nghe các buổi biểu diễn Fado trực tiếp. Cho dù bạn ở khu phố nào, sẽ có một số fadistas tài năng biểu diễn mỗi đêm.

Kết

Fado Bồ Đào Nha là dòng nhạc nổi tiếng với những nét đặc trưng sâu lắng. Các nghệ sĩ ngày càng sáng tạo và viết nên những bản nhạc da diết, say đắm lòng người. Nếu có cơ hội đến Bồ Đào Nha, bạn hãy thử thưởng thức nhạc Fado trực tiếp nhé!

Xem thêm:

Cẩm nang sinh sống tại Bồ Đào Nha – Văn hóa và lễ hội (P3)

Leave a Reply

Your email address will not be published.